Harry Belafonte (New York, 1 maart 1927 – aldaar, 25 april 2023) was een Amerikaans zanger en acteur. Hij kreeg de bijnaam "King of Calypso" omdat hij de calypsomuziek internationale bekendheid gaf. Hij werd bekend met zijn hit Banana Boat Song en zijn werk als Unicef-ambassadeur. Belafonte werd geboren in New York en groeide op in Harlem. Van 1935 tot 1940 woonde hij bij zijn grootmoeder in Jamaica. Na zijn terugkeer naar New York volgde Belafonte de George Washington High School. Vervolgens ging hij bij de Amerikaanse marine, waar hij diende tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan het eind van de jaren veertig nam hij acteerlessen. Hij begon zijn carrière als jazzzanger in nachtclubs waar ook muzikanten als Charlie Parker, Miles Davis en Max Roach actief waren. Met zijn goede vriend en gitarist Millard Thomas maakte hij zijn debuut in de Village Vanguard. Later raakte Belafonte steeds meer geïnteresseerd in de traditionele volksmuziek. In 1952 tekende hij een contract bij platenmaatschappij RCA Victor. Belafonte was van 1948 tot 1957 getrouwd met psychologe Marguerite Byrd. Samen kregen zij twee dochters. In 1957 trouwde hij met actrice en danseres Julie Robinson. Zij hebben samen een zoon en een dochter. Na een huwelijk van 47 jaar gingen Belafonte en Robinson uit elkaar in 2004. In april 2008 trouwde Belafonte voor de derde keer met fotografe Pamela Frank. Hij overleed op 25 april 2023 in zijn woonplaats New York. Meer... |
Burgerrechten en links Begin jaren vijftig was hij (een vroeg) lid van de burgerrechtenbeweging. Dit leidde tot een diepe en blijvende vriendschap met Martin Luther King. Toen Belafonte in 1968 een week lang talkshow-host mocht zijn bij The Tonight Show, stond hij erop dat King in die show te gast was. Toen hij in 1968 in een tv-show van Petula Clark optrad, lachte Clark tijdens het zingen en raakte ze Belafontes arm aan. In die dagen was dit beeld erg uitzonderlijk op de Amerikaanse televisie. Vriendschappelijke aanrakingen tussen verschillende rassen waren 'not done'. Het leidde tot veel ongenoegen en protest bij de sponsor Plymouth Motors, niettemin ging de show door. Belafonte was in 1985 medeorganisator van het Live Aid-concert, alsook van We are the world van USA for Africa, waarbij We are the world een poging was van talloze artiesten om geld in te zamelen voor Afrika. In 1987 werd hij benoemd tot goodwill-ambassadeur bij Unicef. Hij wijdde een lied aan King op zijn album "Belafonte '89, international version (1989)". Belafonte is bekend om zijn steun aan John Kennedy en aan Robert Kennedy. Tevens is hij bekend om zijn aversie tegen Colin Powell en Condoleezza Rice, die hij in 2002 als "huisslaven" bestempelde omdat ze niet in opstand kwamen tegen het besluit van George W. Bush om ten oorlog te trekken tegen Irak. In 2005 noemde hij zwarte republikeinen "tirannen" en vergeleek de leden van de Bush-regering met nazi's. Belnem, Bonaire Belafonte heeft vaak het eiland Bonaire bezocht. Samen met de ondernemer Maurice Neme uit Oranjestad had hij het plan opgevat om een luxe privé-wijk te stichten op Bonaire. Op 3 juni 1966 werd begonnen met de aanleg van Belnem, genoemd naar Belafonte en Neme. De wijk wordt beheerd door de Bel-Nem Caribbean Development Corporation waarvan Belafonte een van de eerste directeuren was. In 2021 telde Belnem 881 inwoners. Latere leeftijd De New Yorkse wijk Harlem heeft sinds zijn 90e verjaardag de Harry Belafontebibliotheek ('Harry Belafonte-115th Street Library'). Hij was in 2018 nog te zien in de film BlacKkKlansman; hij was toen de 90 al gepasseerd. Prijzen Belafonte heeft drie Grammy Awards op zijn naam staan, naast de Grammy Lifetime Achievement Award die hij in 2000 ontving. Verder heeft hij een Emmy Award, een Tony Award, een National Medal of Arts (1994), een Jean Hersholt Humanitarian Award en een Kennedy Center Honor (1989) ontvangen. In 1994 ontving hij een eredoctoraat van het Berklee College of Music in Boston. DAY-O IS CALYPSO Harry Belafonte bracht Day-O (The Banana Boat Song) uit in 1956. Het nummer werd een hit en bracht Belafonte internationale bekendheid als de King of Calypso. Calypso is een muziekstijl die oorspronkelijk afkomstig is uit Trinidad en Tobago. De stijl staat bekend om zijn opgewekte ritmes en sociaal-politieke teksten. Harry Belafonte werd beïnvloed door de calypso-muziek die hij hoorde in New York. Hij interpreteerde de stijl op zijn eigen manier, met onder meer pop-invloeden. MARTIN LUTHER KING JR. Belafonte's politieke en sociale betrokkenheid is ook verbonden met zijn muzikale carrière. Hij gebruikte zijn muziek om sociale kwesties aan de kaak te stellen, zoals rassendiscriminatie, armoede en onrechtvaardigheid. Dit maakte hem tot een belangrijke figuur in de Amerikaanse burgerrechtenbeweging van de jaren '50 en '60 en hij werkte samen met andere activisten zoals Martin Luther King Jr. en Sidney Poitier. WITTE BAZEN De Banana Boat Song heeft zelf ook een sociaal-politieke lading. Het nummer gaat over het harde leven van Jamaicaanse bananenbootwerkers die in de jaren '50 de zware ladingen bananen van de boten haalden. De tekst van het nummer bevat ook een verwijzing naar de ongelijke arbeidsomstandigheden van zwarte werknemers in vergelijking met hun witte bazen. HARRYS ERFENIS Met zijn muziek en activisme heeft Harry Belafonte een belangrijke rol gespeeld in het populariseren van de calypso-muziek en het bevorderen van gelijkheid en rechtvaardigheid in de Amerikaanse samenleving. |